sozlu
Sözlü Edebiyat Dönemi (...-VIII. yy.)
Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı, sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür. Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Maniheizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir...
Genel Özellikleri
- Şiirler müzik eşliğinde ("kopuz" adı verilen sazla) söylenmiştir.
- Dönemin çok yönlü sanatçıları ozan,kam,baskı,şaman gibi adlarla anılmaktadırlar.
- Hece ölçüsü kullanılmıştır.
- Nazım birimi "Dörtlük" tür.
- Arı ve sade bir dili vardır.
- Genel olarak yarım uyak hakimdir.
- Daha çok doğa, ail ve ölüm konuları işlenmiştir.
- Bu döneme yönelik elimizdeki en önemli ve eski kaynak Kaşgarlı Mahmut' un "Divan-ı Lügat-it Türk" adlı eseridir.
Koşuk:
"Sığır" denilen av törenlerinde söylenen daha çok doğa, aşk, savaş ve yiğitlik konulu şiirlerdir. Koşuk halk edebiyatında "Koşma" adıyla sürmüştür.
Sav:
Özlü sözlerdir. Bugün bile atasözü olarak kullanmaya devam ettiğimiz savlar bulunmaktadır.
Sagu:
"Yuğ" denilen ölüm törenlerinde, ölen kişilerin erdemlerini ve duyulan acıları dile getiren şiirlerdir. Sagu Halk edebiyatında "ağıt" adıyla sürmüştür.
Destan:
Türk Milletinin başından geçen ve etkileri yıllar boyu süren önemli hadiselerin kulaktan kulağa aktarıldığı anlatılardır. Destanlara zamanla olağanüstü durumlar ve kahramanlar eklenmiştir.
