tiyatro

Edebî Türler

Türk ve dünya edebiyatında ortaya konan eserler, amaçları ve içerikleri açısından farklı özellikler taşırlar. Bu eserler genel olarak 3 ana başlıkta toplanır. Ancak son dönemde bu sınıflandırmaların sınırları aşınmış ve iç içe girmiş türler ortaya çıkmıştır.

Tiyatro

Yazarın yaşanmış ya da yaşanması mümkün bir olayı sahnede canlandırılması amacıyla kurguladığı göstermeye dayalı edebî metinlerdir.

Özellikleri

• Sahne sanatıdır.
• Dekor, kostüm, ışık vs. önemlidir.
• Duygu ve düşünce yaşatılır.

Unsurları

• Seyirci
• Oyuncu
• Olay
• Sahne

Çeşitleri

• Batı Tiyatrosu:

Trajedi:
Seyircide acıma ve korku duyguları uyandırarak ruhu tutkulardan temizlemek amacıyla yazılan ve kendine özgü katı kuralları olan tiyatrı türüdür. İlk örnekleri Eski Yunan Edebiyatı' na aittir.
Komedi:
Hayatın gülünç yanlarını konu alan tiyatro türüdür. İlk örnekleri Eski Yunan Edebiyatı' na aittir.
Dram:
Hayatın acı ve gülünç yanlarını birlikte işleyen tiyatro türüdür. XIX. yüzyılda romantizm akımıyla birlikte ortaya çıkmıştır.

• Geleneksel Türk Tiyatrosu

Karagöz:
Deriden kesilen insan ve diğer varlık figürlerinin arkadan ışıklandırılmış bir perde üzerine yansıtılması ile oynatılan ve seslendirilen gölge oyunudur. Cahil ama dobra halkı temsil eden KARAGÖZ ile yarı aydın halkı temsil eden HACIVAT baş kahramanlardır. Başlangıç, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur.
Ortaoyunu:
Seyircilerin çevrelediği genellikle açık bir alanda oynanan tiyatro türüdür. Hacıvat' ın kişilik özelliklerine sahip olan PİŞEKAR ile Karagöz' ün kişilik özelliklerine sahip olan KAVUKLU baş kahramanlardır. Başlangıç, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur. Yazılı metne dayanmaz.
Meddah:
Taklitler yaparak hkayeler anlatan tek kişilik oyundur. Genellikle kapalı bir mekanda yüksekçe bir yerde sandalyeye oturarak hikayeler anlatan Meddah' ın bütün kostümü elindeki sopası ve mendilidir.