IngilizDiliveEdebiyati

Millâttan önce ve Orta Çağ'da çeşitli kavimlerin devamlı istilâları karşısında kalan Britanya adalarının, uzun yüzyıllar tek bir dili olamamıştır. Ancak bu kavimler akınlarının durması ve zamanla birbiriyle yoğrulan unsurların bir ulus halinde aynı medeniyeti birlikte yaşamaları İngiliz dilinin meydana gelmesini sağlamıştır. Böylece yeni yüzyılda yetişen ilk İngiliz şairlerinden Kynewulf'den sonra İngiliz dili yazı dili haline gelmeğe başlamış; İtalya'ya yaptığı gezi İle büyük İtalyan Rönesans sanatkârlarını gören ve onlardan örnek alarak eserler vermeye başlayan ilk büyük İngiliz yazan Goeffery Chaucer ile İngiliz edebiyatı kurulmuş ve İngiliz edebiyatı başlıca şu bölümlere ayrılabilir:

1. Rönesans Dönemi İngiliz Edebiyatı (XV.- XVII.yüzyıllar):
XV. yüzyılda başlayan ümanizma hareketinden sonra İngiliz edebiyatı, şiir, tiyatro, nesir alanında büyük sanatçılar yetiştirmiştir. İngiliz edebiyatına Rönesans devrinin en parlak eserlerini veren bu sanatçılar arasında, İngiliz şiirinin ilk büyük şairi sayılan Spencer, İngiliz edebiyatının olduğu kadar dünya edebiyatının da en büyük tiyatro yazarlarından olan Shakespeare, Marlowe ,Ben Johnson, Milton, Bacon bulunmaktadır. İngilizcenin yazı diline dönüşmesinde büyük katkıları olan ve Canterbury Hikâyeleri adlı eseri bulunan Chaucer (1340-1400) İngiliz edebiyatında Rönesans’a zemin hazırlayan yazarlardan birisidir."Elizabeth Dönemi "adı verilen XVI. yüzyılda tiyatro ve şiir türlerinde önemli eserler ortaya konmuştur.
Rönesans dönemi İngiliz edebiyatının en önemli tiyatro yazarı Shakespeare(1564-1616)'dir. Shakespeare dram ve komedya türlerinde hem nazım, hem düzyazı, hem de her iki-sini birlikte kullanarak başarılı oyunlar yazmıştır. Oyunlarının tamamı beşer perdeden oluşur. Kin, aşk, dostluk, yükselme, öç alma gibi hemen hemen tüm insanî boyutları derinlemesine irdelemiştir. Başlıca dramları arasında Romeo ve Juliet, Hamlet, Macbeth, Othello, Kral Lear; en önemli komedyaları arasında da Venedik Taciri,Yanlışlıklar Komedyası sayılabilir.Marlowe (1564-1593) ve Ben Jonson (1573-1637) da dönemin önemli tiyatro yazarları arasında yer alırlar.İlk büyük İngiliz şairi olan Edmund Spenser (1552-1599) ise pastoral türde yazdığı şiirlerini Çoban Takvimi, alegorik bir destanını da Peri Kraliçesi adlı eserlerinde topladı. Tasvir ve ruh çözümlemelerinde başarılı olan ve üslûba önem veren dönemin son büyük şairi John Milton (1608-1674)'un en önemli eseri Kaybolmuş Cennet adlı konusunu Tevrat'tan aldığı dinî destanıdır.Montaigne gibi deneme türünde başarılı ürünler veren Bacon (1561-1626)'un en önemli eseri ise Denemeler'dir.

2. Klâsik Dönem İngiliz Edebiyatı(XVII. yüzyıl):
Klâsisizm akımı İngiltere'de çok kısa sürmüştür. Bu akımın İngiliz edebiyatında iki önemli temsilcisi vardır. Bunlar ; şiir ve oyunlarıyla Drydon (1631-1700) ve şiirleriyle Pope (1688-1744).

3. Felsefe ve Müsbet bilimler devri (XVIII. yüzyıl):
Çoğu Avrupa, ülkelerinde olduğu gibi İngiltere'de XVIII. yüzyıl, fikir ve felsefe hareketlerinin kuvvetlendiği yeni bir edebiyat görüşünün başladığı yüzyıl olmuştur. Dünya edebiyatının en ünlü macera romanı olan Rofoinson Orusoe eserinin yazarı olan Daniel Defoe, Gulliver'in Seyahatleri yazarı olan Jonathan Swift, uzun bir macera romanı olan Tom Jones ın yazan olan Fielding, mektup tarzında romanın kurucusu sayılan Richardson, bu yüzyılın ilk yarısında yetişen ünlü sanatçılardır.

4. Romantik Dönem İngiliz Edebiyatı
İngiliz edebiyatında Romantizm akımı yolunda eser verilmeye XVIII. yüzyılın ikinci yarısında başlanmış ve bu akım, XIX. yüzyılın ilk yarısında büyük gelişmeler kazanmıştır. Romantizmi müjdeleyen Burns, Wbrdsworth gibi şairlerden başka, İngiliz edebiyatının olduğu kadar, dünya edebiyatının da büyük romantik şairlerinden olan Lord Byron, Khelley, Keats yetişmiştir.
İngiltere'nin kuzeybatısında yer alan göller bölgesinde bir süre yaşamış olan ve bundan dolayı kendilerine "Gölcüler" denilen Wordsworth (1770-1850), Coleridge (1772-1834) gibi sanatçılar, ayrıca Lord Byron (1788-1824), Shelley (1792-1822)ve Keats (1795-1821) gibi şairler bu akımın başlıca temsilcileri arasında yer alırlar.
Romantizm akımının roman ve deneme türlerinde verdikleri eserlerle ünlü sanatçıları arasında W. Scott, Cariyi, Ruskin de yer almaktadır. Bu yüzyılda, yetişen Dickens, İngiliz edebiyatının olduğu kadar dünya edebiyatının da ünlü romancıları arasında yer almaktadırlar.

5. 20. Yüzyıl İngiliz Edebiyatı
Bu yüzyılda çeşitli edebiyat türlerinde eserler veren İngiliz edebiyatı, bilhassa Bernad Shaw ile tiyatro alanında dünyanın en büyük tiyatro yazarlarından birini yetiştirmiştir. Shaw'dan başka ünlü sanatçılar arasında Thomas Hardy, Rudyang Kipling, John Galsvvorthy ünlü sanatçılar arasında yer almaktadır.
20. yüzyılda İngiliz edebiyatı en çok roman türünde başarılı ürünler vermiştir. J. Conrad (1857-1941) macera ve deniz romanları yazmıştır. İrlandalı romancı James Joyce (1882-1941) ise klâsik roman kurallarını bir tarafa bırakarak, modern roman tarzının örneklerini vermiştir. Kronolojik zaman akışını değil, insanın bilinçaltının belirlediği zaman sistemini esas almıştır. İnsanın iç dünyasını kendi mantıkî gerçekliği içinde olduğu gibi sunmaya çalışır. Bir olaydan başka bir olaya, bir zamandan başka bir zamana atlar, kalemini çağrışımların emrine verir, bazen dilin gramatikal sistemini bozar, başka dillerden alıntılar yapar, kahramanların iç konuşmalarına geniş yer verir. Onun romanları alışılmış klâsik roman kurgusuna uymaz.Dublinler (1914) adlı eserinde on beş hikâye yer almaktadır. Üçü çocukluk, dördü genlik, dördü orta yaşlılık, dördü de sosyal hayatla ilgilidir. Kitap, bütün bir roman olarak da okunabilir. Diğer önemli eseri ise Ulysses (1922) adlı romanıdır. O bu romanında Dublin özelinde çağdaş dünyanın bir destanını verirken, asıl olarak modern bireyin zihinsel hayatını tüm yoğunluğu ve düşünce karmaşıklığı ile sunmak-tadır. Eserleri genellikle Dublin kenti etrafında yoğunlaşır.
V. Woolf (1882-1941) önemli bir İngiliz kadın roman yazarıdır. O da James Joyce gibi bilinç akımı tekniğine başvurmuştur. "Acı" ve "yalnızlık", "kadın sorunları" temalarına ağırlık vermiştir. Romanlarında insan zihninin herhangi bir günde algıladığı şeyleri aktarmaya çalışır. Eserlerinin başlıcaları Jacob'ın Odası (1922), Perde Arkası(1941), Mrs. Dalloway, Orlando, Dalgalar, Yıllar'dır.
İngiliz Dili ve Edebiyatı ve kültürü konularında değişik disiplinlerarası çalışma ve araştırmalarda bulunmak ve öğrencilerinin İngiliz Dili ve Edebiyatı konusunda bilimsel araştırmacı özelliklerini kazanmasına yardımcı olmaktır. Proğram süresince öğrencilere bol görsel- işitsel kaynaklı kuramsal ve uygulamalı bilgiler verilmekte, öğrenciler İngiltere’nin kültürü ve edebiyatı üzerinde yeterli bilgi ve izlenimler kazanmaktadır. Bu programın amacı, aynı zamanda, araştırma, yaklaşım ve gelişim yollarıyla evrensel bilgiye katkıda bulunmaları için öğrencileri mezuniyet sonrası toplumbilimler, sanat ve insanbilimleri alanında  uzman ve araştırmacı olarak yetiştirmektir.

Programda İngilizce yazma, okuma, anlama ve konuşma yetenekleri geliştirilmekte ve İngiliz edebiyatının çeşitli dönemleri ele alınarak, edebi eserler yazıldıkları çağın siyasal yaşamı fikir akımları çerçevesinde değerlendirilmektedir. TRT, Kültür ve Turizm, Dışişleri, Milli Eğitim Bakanlıkları ile elçilikler gibi resmi kuruluşlar çalışma alanlarıdır. Pedagoji sertifikası alanlar öğretmenlik yapabilirler. İngiliz dili ve edebiyatı programında İngilizce yazma, okuma, anlama ve konuşma yetileri geliştirilmekte ve İngiliz edebiyatının çeşitli dönemleri ele alınarak, edebi eserler yazıldıkları çağın siyasal yaşamı ve fikir akımları çerçevesinde değerlendirilmektedir.